تا به حال چیزی درباره آزادیهای هوایی شنیدهاید؟ آزادیهای هوایی به حق یا امتیازی گفته میشود که به شرکتهای هواپیمایی یک کشور داده میشود تا وارد مرز هوایی کشورهای دیگر شوند. این حق و امتیاز نوعی حق هوانوردی و بازرگانی است. هر کشوری مجاز است تا در محدوده و حریم هوایی سرزمین خود، اقدام به فعالیت و پرواز کند. اما بدیهی است که بنا به اقدامات مختلف تجاری، بازرگانی و سیاسی نیاز به پرواز بر فراز خاک و آب کشورهای دیگر هم وجود دارد. در نتیجه احساس چنین نیازی، برای آزادی هوایی بیشتر در سال ۱۹۴۴، پیمانی موسوم به پیمان شیکاگو به امضا رسید. که آزادیهایی برای پرواز بر فراز کشوری دیگر را به کشورهای عضو معاهده میداد. مجلهی گردشگری دورونزدیک
آزادیهای هوایی نخست:
به موجب این حق، پرواز بر فراز خاک کشوری دیگر بدون فرود آمدن در زمین آن مانعی ندارد. مثلا زمانی که یک شرکت هوایی ایرلندی در سفر هواپیمای خود از کانادا به ایرلند، آن را از فراز کشور ثالثی مانند آمریکا عبور میدهد یعنی از حق آزادی هوایی نوع نخست استفاده کرده است. قیمت بلیط هواپیما
آزادیهای هوایی دوم:
در این نوع حق امتیاز، هواپیمایی از یک کشور، حق فرود در خاک کشوری دیگر را با هدف سوختگیری یا تعمیرات در راه رسیدن به کشوری دیگر دارد. اما مسافران حق پیاده شدن از هواپیما را ندارند. برای مثال، پرواز یک هواپیمای آلمانی به سمت انگلستان را در نظر بگیرید، این هواپیما اجازه دارد که در خاک هلند بنشیند و سوختگیری کند اما مسافران آن اجازه خروج از هواپیما را ندارند. ناوگان ایرعربیا
آزادیهای هوایی سوم و چهارم:
با وجود حق آزادی هوایی نوع سوم، یک شرکت هوایی میتواند به منظور جا به جا کردن مسافر یا بار از کشور وطن خود به سوی مقصدی مشخص پرواز کند و در آن کشور به زمین بنشیند. براساس این حق، آزادی پرواز از کشوری بیگانه به وطن هم مقدور میشود. مثلا مسافرت کردن افراد با هواپیما از عربستان به ایران در این دستهبندی میگنجد.
آزادیهای هوایی پنجم:
در این امتیاز هم امکان جا به جایی مسافران و بارها میان دو کشور که بر سر راه کشور مقصد و وطن خط هوایی هستند کاملا مقدور میشود. مثلا در سفر از عمان به کانادا، امکان توقف در میانه راه در کشوری مانند ایرلند وجود دارد. امکان جابجایی مسافران و بار میان دو کشور کانادا و ایرلند در این سفر هم مقدور است.آمار حمل و نقل هوایی ۱۳۹۶
آزادیهای هوایی ششم:
آزادی هوایی ششم، بازگوکننده شرایطی است که یک شرکت هوایی، وظیفه پرواز از یک مبدأ غیر از وطن خود به مقصدی غیر از وطن خود را دارد و به آن اجازه فرود آمدن در وطن خودش داده میشود. این نوع از آزادی به شکل دیگری هم قابل تفسیر و بهرهبرداری است. اگر بنا باشد که یک شرکت هوایی در میان دو نقطه از یک کشور بیگانه جا به جا شود هم اجازه نشستن در وطن خود را خواهد داشت. مثلا یک پرواز کانادایی در تردد میان دو نقطه آمریکا اجازه فرود در کانادا را دارد.
آزادیهای هوایی هفتم:
بنا به این مورد از آزادیهای هوایی، پرواز یک شرکت میان دو مسیر در دو کشور بیگانه پیگیری میشود اما اجازه ورود هواپیما و فرود آمدن آن در خاک وطن خودش وجود ندارد.
آزادیهای هوایی هشتم:
به موجب این حق و امتیاز، یک شرکت هوایی میتواند در پروازی که به وطن منتهی میشود در کشور مهمان یا مبدأ فرود آید و مسافران آن هم اقدام به سوار شدن یا پیاده شدن در فرودگاه کشور دیگر کنند. مثلا اگر بنا باشد که هواپیمایی آلمانی از آمریکا به آلمان برود، در طول مسیر حق فرود آمدن در آمریکا و سوار و پیاده کردن مسافران در این کشور را دارد. توقف تولید ایرباس A380
آزادیهای هوایی نهم:
با وجود داشتن امتیاز آزادی هوایی نهم، یک شرکت هوایی حق پرواز میان دو شهر از کشوری بیگانه را خواهد داشت. این سفر به مقصد وطن نخواهد بود و شرکت هواپیمایی میان دو شهر و مقصد از یک کشور دیگر به پرواز درمیآید. برای مثال، یک شرکت هوایی استرالیایی به موجب این آزادی، حق دارد تا در بین دو شهر مختلف در نیوزلند به پرواز درآید.