اخیراً در راستای زیباسازی فضای شهری، تلاشهای بسیاری بویژه در کلانشهرهای تهران و مشهد انجام گرفته است و مجسمه های گوناگونی در نقاط مختلف به چشم میخورند. در ادامه نگاهی به چند مورد از این مجسمههای تاریخی، مدرن و ارزشمند میاندازیم. با مجله دور و نزدیک همراه باشید.
نادرشاه
«نادرشاه» حکمران ایران در قرن هجدهم میلادی و بنیانگذار سلسله افشاریان بود. وسعت زمینهای تحت امپراتوری وی از شمال هند تا کوههای قفقاز کشیده میشد. وی بااینکه وضعیت استقلال و وحدت ایرانیان را ثبات بخشید اما پادشاهی بیرحم بود و در پایان (سال ۱۱۲۶ ه.ش.) به دست سپاهیان خود به قتل رسید. تندیس نادرشاه اکنون در مشهد قرار دارد و توسط استاد «ابوالحسن صدیقی» تراشیده شده است. در این پیکره نادرشاه سوار بر اسب بوده و تبری را در هوا تکان میدهد و سه تن از سربازانش پشت سر او هستند. موزهای نیز در نزدیکی این بنا وجود که دربرگیرنده مجموعهای بینظیر از تسلیحات جنگی زمان افشاریان است.
سیمرغ
نیشابور زادگاه دو تن از شاعران نامی و بزرگ ایران، یعنی خیام و عطار است و مجسمه ۲۵ متری سیمرغ نیز در این شهر قرار دارد. این مجسمه که توسط «رضا و میثم هادیانی» (پدر و پسر) ساخته شده، نمای بسیار زیبایی را از این پرنده افسانهای به نمایش میگذارد. طبق داستانهای موجود در «شاهنامه» فردوسی، «زال» پس از ترد شدن توسط پدر و مادرش به سیمرغ پناه میبرد. چندین سال بعد که پدر درصدد جستجوی پسرش برمیآید، سیمرغ تعدادی از پرهایش را به زال بخشیده و از وی میخواهد هنگام رویارویی با مشکلات، یکی از آنها را آتش بزند تا سیمرغ برای کمک ظاهر شود. زال بعدها ازدواج میکند؛ اما همسرش رودابه، هنگام زایمان به وضعیت وخیمی دچار میگردد. آنگاه زال یکی از پرها را آتش زده و سیمرغ در دود سیاهرنگی نمایان میشود و به زال میگوید برای به دنیا آمدن طفل، باید شکم همسرش را پاره نماید. زال چنین میکند و رودابه از مرگ رهایی یافته و قهرمان افسانهای ایران، یعنی رستم زاده میشود. سیمرغ همچنین در کتاب «منطقالطیر» عطار نیز نقش بسزایی دارد.
کوهنورد دربند
منطقه «دربند» واقع در شمال تهران، ۱۷۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع داشته و مبدأ کوهنوردان بسیاری است که قصد رفتن به دامنههای البرز را دارند. مجسمه «کوهنورد» که در میدان «سربند» قرار گرفته، در حقیقت وعدهگاه افرادی است که برای کوهنوردی و گردش صبحگاهی گرد هم آمده و از میوهها و کبابهای لذیذ موجود در مسیر لذت میبرند.
پوتینهای رضاشاه و تندیس آرش کمانگیر
پس از برکناری «محمدرضا شاه پهلوی» از سلطنت و پیروزی جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۷، پیکره پدرش یعنی «رضاشاه» نیز تخریب شد، بهگونهای که تنها پوتینهایش باقی ماند. این اثر اکنون در مجموعه تاریخی-فرهنگی کاخ «سعادتآباد» نگهداری میشود و مجسمه آرش کمانگیر، یکی دیگر از قهرمانان اسطورهای شاهنامه نیز درست در مجاورت آن قرار دارد.
موزه هنرهای معاصر در تهران
در موزه هنرهای معاصر تهران (TMoCA) علاوه بر آثار نقاشان ایرانی، آثاری از هنرمندان غربی نظیر «کلود مونه»، «اندی وارهول»، «جکسون پولاک»، «پابلو پیکاسو» و «وینسنت ونگوک» نیز به نمایش گذاشته میشود. در حیاط موزه نیز نمونههایی از مجسمههای مشهور جهان به چشم میخورد. «درمانگر» اثر «رنه ماگریت» و مجسمه «زن ساکن و مرد در حال عبور» اثر «آلبرتو جاکومِتی»، دو مورد از این تندیسها هستند.
فردوسی
«فردوسی» یکی از تأثیرگذارترین شخصیتهای موجود در ادبیات فارسی است و به همین دلیل مجسمههای بسیاری از او در سراسر ایران نصب شده است. یکی از این پیکرهها در میدان فردوسی تهران واقع شده و گویی به ترافیک سنگین و شلوغی شهر نگاه میکند. نمونههای متعدد دیگری در نزدیکی مسجد کبود تبریز، برج میلاد تهران و شهر دلفان استان لرستان به چشم میخورد. آرامگاه فردوسی واقع در شهر طوس از مرمر سفید ساخته شده و چند بیت از اشعار وی روی آن حکاکی شده است. داخل مقبره نیز تصاویری از داستانها و وقایع مهم شاهنامه دیده میشود.
پارک لاله: ابوریحان بیرونی و عمر خیام
«پارک لاله» تهران تندیسهای بسیاری از شخصیتهای برجسته تاریخی را در خود جای داده اما شاید بهترین آنها، پیکره «ابوریحان بیرونی» و «عمر خیام» باشد. ابوریحان یکی از برترین محققان ایرانی در قرن چهارم بود که در زمینه نجوم، ریاضیات، فیزیک و تاریخ فعالیت گستردهای داشت. پیکره خیام موجود در این پارک، یکی دیگر از آثار ابوالحسن صدیقی است.
شاپور اول
شاپور اول، دومین پادشاه امپراتوری ساسانی بود که پیکره آن اکنون در غار شاپور، واقع در رشتهکوه زاگرس قرار دارد و گفته میشود فردی ناشناس آن را با تراشیدن سنگ آستالاگمیت به وجود آورده است. این تندیس بر اثر زلزله روی زمین افتاد و قسمتهایی از آن نابود شد؛ اما بعدها آن را روی پایهای بتنی و محکم قرار دادند.
تندیسهای برنزی در میدان امیر چخماق یزد
یزد از نظر جغرافیایی در ناحیه کویری قرار دارد؛ به همین علت نگهداری از آب مسئله مهمی به شمار میآید. «موزه آب» اقدام جالبی را در این شهر انجام داده و چگونگی دسترسی به آب از قناتها را با جزئیات هر چه تمامتر به نمایش گذاشته است. درست خارج از موزه تندیسهای برنزی از سه مرد دیده میشود که آب را از کیسههای خود به درون حوضچه میریزند. این تندیسها همچنین جزو آثار دیدنی یزد بوده و روبه روی مسجد امیر چخماق قرار گرفتهاند.
برای خرید بلیط هواپیما به صفحهی اصلی سایت مراجعه کنید.